Beth Alpha

Tijdens mijn eerste trips naar de Jordaanvallei en in het bijzonder het stadje Beth Shean bezocht ik tijdens een seminaar de prachtige mozaïekvloer van de historische Synagoge van Beth Shean  uit de 6e eeuw. Deze historische plaats passeren we aan de voet van de berg Gilboa de Kibutzim  Kibbutz Hefzibah en Beth Alpha. Fysiek vanaf de hoofdweg en op afstand doorsnee Kibutsim die je niet direct gaat bezoeken, zoals bijvoorbeeld het Romeins Amfitheater. Inderdaad is er aan deze agrarische nederzettingen niet veel aan. Maar toch is er een klein plekje wat echt bijzonder is en waard om te bezoeken.

Tijdens het landbouw klaar maken en irrigeren van de  gronden werd in 1928 de eerste restanten van deze vloer gevonden. De Hebreeuwse Universiteit organiseerden later in 1929 de eerste voorzichtige opgravingen van deze vloer.  In 1962 vonden de tweede opgravingen plaats, waarbij de structuren van het gebouw volledig bloot gelegd werden. Ook werden toen 38 Byzantijnse munten gevonden.

Schijnbaar was het een gebouw van 2 verdiepingen en  de Ark, waarin de Thora rollen werden bewaard, netjes als een uitstulping in de zuidwestelijke gevel gericht op Jeruzalem.  Maar vooral waar iedereen deze historische plaats bezoekt is alleen het zien van de prachtige mozaïekvloer.  Eerst zullen we het kort over de bouw hebben. De Synagoge is gebouwd in de periode dat Keizer Justinus 1 regeerde over het Romeinse rijk waaronder de Byzantijnse gebieden, waaronder de provincie Palestina. De bouw is gefinacieerd door de voornamelijk de lokale bevolking. Begrepen zelfs is dat er weinig geld was voor de bouw en dat verschillende gemeenschappen meebetaald hebben. Zelfs zo dat ook Messiaans Belijdende Joden meebetaalden en er later ook participeerden in de eredienst.

In de noordelijke ingang zijn inscripties gevonden van zowel in het Aramees als het Grieks de ambachtslieden Marianos en zijn zoon Hania bedankt werden. Zij waren ook de bouwers van de Synagoge in Beth Shean.  Aan de flanken van de inscripties de figuren van een buffel en een  leeuw. Maar laten we eerst maar eens aandacht aan de vloer besteden, want daar kwamen we voor.

Bij het betreden van de ruimte zien een vloer die verschillende thema’s in een mozaïek uitbeeld. De steentjes hebben de grootte van ongeveer 1 bij 1 centimeter en zijn voornamelijk gesorteerd op kleur. Vooral tijdens de Byzantijnse periode(300 t/m 1400) werden deze vloeren met veel aandacht door kunstenaar gecreëerd. Deze vloer uit de 6e eeuw was eigenlijk gemaakt de vroeg Byzantijnse periode of te wel het Oost Romeinse Rijk. Maar nu de mooie afbeeldingen. Het eerste wat we zien is de bijna offering van Izaäk door Abraham, beschreven in Genesis 22: 1-18. Als je goed naar deze voorstelling kijkt, is de boven in het midden de Hand van God die in gaat grijpen, heel goed zichtbaar. De namen van Abraham (Avram) en Izaäk (Yitschak) worden in deze voorstelling netjes in het Hebreeuws beschreven.

De bovenste afbeelding nabij de Ark is een liturgische afbeelding, die de centrale plaats van de Thora in de Synagoge weergeeft. In deze afbeelding de Ark met een puntdak versiert met diamanten en pleinen. Een lamp is opgehangen aan het dak en aan de flanken zelfs twee brullende leeuwen. Dit weergeeft duidelijk de Thora als een Heiligdom. Twee zevenarmige kandelaren (Menorot) maken de Ark compleet. Ook wordt hier mee de Heiligheid van het toen bezette Jeruzalem aangeduid. Tevens wordt de Ark in dit mozaïek aan de toegang bekleed met de gordijnen.   Nu nog is dit gebruikelijk.

Nu gaan we naar de middelste, die een Joodse aanpassing van de Grieks-Romeinse dierenriem. De dierenriem bestaat uit twee concentrische cirkels , met de twaalf tekens van de dierenriem te zien zijn in de buitenste cirkel , en Helios , de Grieks-Romeinse zonnegod , die in de binnenste cirkel . De buitenste cirkel bestaat uit twaalf panelen , die elk corresponderen aan een van de twaalf maanden van het jaar en bevatten de juiste Grieks-Romeinse sterrenbeeld. Vrouwelijke bustes symboliseren de vier seizoenen worden weergegeven in de vier hoeken direct buiten de dierenriem . In het centrum , Helios verschijnt met zijn handtekening Grieks-Romeinse iconografische elementen zoals de vurige kroon van stralen sieren zijn hoofd en de zeer gestileerde vierspan of vier - paard getrokken wagen . De achtergrond is versierd met een halvemaanvormige maan en sterren . Net als in de ' Binding of Isaac " paneel , worden de dierenriem symbolen en seizoensgebonden bustes gelabeld met hun overeenkomstige Hebreeuwse namen.

 

Dit dierenriemteken wiel , samen met andere soortgelijke voorbeelden gevonden in gelijktijdige synagogen in heel Israël , zoals Naaran , Susiya , Hamat Tiberias , Huseifa en Sepphoris , rust in het midden van een wetenschappelijk debat over de relatie tussen het jodendom en de algemene Grieks- Romeinse cultuur in de late - oudheid . Sommigen interpreteren de populariteit die de dierenriem onderhoudt binnen synagoge vloeren als bewijs voor zijn Judaïsering en aanpassing in de Joodse kalender en liturgie . Anderen zien het als vertegenwoordiger van het bestaan ​​van een "niet- rabbijnse " of een mystieke en gehelleniseerde vorm van het Jodendom.

Maak jouw eigen website met JouwWeb