Naharayim “Eiland van de Vrede”
Tijdens mijn laatste reis door Israël werd ik en mijn medereisgenoten geadviseerd af te reizen naar de Kibbutz Ashdot Ya'acov, dat gronden bezit in Jordanië. Reeds lang is mij bekend dat Israël tot de onafhankelijkheidsoorlog van 1948 een klein stukje Jordaans grondgebied in gebruik had, dat tijdens de vredesbesprekingen in 1994 weer terug kreeg. De presentatie over dit gebied en het gehele verhaal verraste mij behoorlijk. Eigenlijk ontdek ik tijdens ieder bezoek weer eens iets nieuws en zelfs bij eerder bezochte plaatsen ontdek ik weer nieuwe dingen. Vooral bij archeologische objecten, wordt ik iedere keer weer verrast met nieuwe ontdekkingen. Deze zijn niet alleen ter bevestiging dat het land sinds de verre geschiedenis Joods/Israëlisch was en is, maar ook om de geschiedkundige kennis aan te passen. Hierover zal ik later over schrijven.
Naharayim
De naam betekend eigenlijk “Twee Rivieren” en is de plaats waar de rivier de Yarmuk uitmond in de rivier de Jordaan. Maar waarom “Island of Peace” (Eiland van Vrede) als het geen echt eiland is? Dit gebied is de eerste echte mogelijkheid tot samenwerking tussen een Zionistische organisatie en de Arabieren. Het was Pinchas Rutenberg, een Russische Jood en Zionist die in 1919 naar het toenmalige Palestina emigreerde en in 1927, namens de Palestine Electric Company een overeenkomst tekende met Koning Abdullah I van Jordanië een overeenkomst tekende om een waterkrachtcentrale te bouwen op deze plaats. Kanalen werden er gegraven om het stromende water van de Yarmuk te versnellen en bruggen en technische installaties gebouwd voor bereikbaarheid en het opwekken van elektriciteit. Koning Abdullah I overhandigde de gronden aan het Joods Nationaal Fonds de Jordaanse grond uit “goodwill”. De installatie begon in 1932 elektriciteit te leveren tot 1948 toen de installaties vernietigd werden tijdens de onafhankelijkheidoorlog om de Iraakse troepen te stoppen die dit stuk hadden bezet. Hiermee werd voorkomen dat Arabische troepen de Jordaan zouden passeren om Joodse dorpen in de Jordaanvallei aan te vallen. Tot de vredesbesprekingen van 1994 tussen Israël en Jordanië werd dit stuk grond gebruikt als een plek van gesprek tussen Israëlische premiers en de Koning Abdullah en vanaf 1951 Hoessein. Het waren vooral Golda Maïr en Moshe Dayan die hier goed gebruik van maakten om de wapenstilstand een kans te geven en afspraken maakten met de Jordaniërs. In 1994 werd tijdens de vredesbesprekingen de bewuste Jordaanse grond weer terug geschonken aan Kibbutz Ashdot Ya'acov als teken van goede wil. Dit gebied kon weer door de Kibutz weer gebruikt worden als o.a. landbouwgronden en het gedeelte met de bewuste bruggen met de verwoeste elektriciteitscentrale als een “Monument voor de Vrede”. Dit park “Eiland van de Vrede” konden we bezoeken na het passeren van een grenskantoortje met een bewaker, waarna het grenshek voor ons werd geopend. Dit stukje Jordanië werd voor ons toegankelijk gemaakt tot een nieuwe Jordaanse brug waar we de Rode Lijn niet mochten passeren. Dit was ook de begrenzing van het gebied onder beheer van een Israëlisch dorp in Jordanië.
Moord
Neen het verhaal is nog niet afgelopen. Er hebben op en over deze plaats verschillende moorden plaatsgevonden. De eerste moord is die op Koning Abdullah in 1951, wat ik in een ander hoofdstuk zal beschrijven. 13 maart 1997 opende de Jordaanse/Palestijnse soldaat het vuur op een groep van bijna 50 Israëlische schoolmeisjes van 13- en 14 jaar oud. Zeven werden gedood en zes zwaar gewond. Ondanks dat deze plek een teken van vrede is tussen twee volken, moeten nog steeds velen lijden onder het geweld. Koning Hoessein van Jordanië beëindigde direct zijn staatsbezoeken aan Europese landen en reisde af naar Beth Shemesh in Israël om zijn medeleven te betuigen aan de getroffen families. Ahmed Daqamseh werd in Jordanië veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf en ondanks protesten is hij onlangs vrijgelaten. Na deze gebeurtenis zijn er afspraken gemaakt tussen Israël en Jordanië, dat er nooit meer gewapende personen dit gebied mogen betreden, behalve de grenswachten die de toegang tot dit gebied moeten controleren. Op de plaats van deze gebeurtenis is nu een heuvel met een gedenkplaats voor de zeven omgekomen meisjes.
Weer?
Het is jammer dat deze plaats te weinig bezocht wordt. Juist door kritische Europeanen! Juist op deze plek waar politieke leiders hun goede wil tonen, maar wel waar vrede heel fragiel is, is een plek om te bezoeken om stil te staan bij die velen die beschadigd zijn.
Ik hoop het weer eens te mogen doen!
Maak jouw eigen website met JouwWeb